Historiek
De Grote Post: van postgebouw naar bruisend cultuurhuis
Ontdek de turbulente en tragische geschiedenis van een van de krachtigste architectonische prestaties van de naoorlogse periode in België.
1944
Vernieling 'nieuw' postgebouw
Het oorlogsgeweld van de Tweede Wereldoorlog had reusachtige vernielingen aangebracht aan de Belgische P.T.T.-gebouwen. Het ‘nieuwe’ postgebouw van Oostende werd niet gespaard van dat geweld. De toenmalige P.T.T. (ministerie van Post, Telegraaf en Telefoon) wilde op dezelfde plek een nieuw gebouw zetten. In 1945 krijgt de Gentse architect Gaston Eysselinck officieel de opdracht te pakken.
Op de foto:
Het postgebouw herleid tot een puinhoop.
1947
Start van de bouw
Al tijdens het ontwerpproces ontstaat er een clash tussen Eysselinck, het stadsbestuur en de bevoegde commissies. Volgens de commissie lijkt het ontwerp op een industrieel gebouw en heeft het een treurig uitzicht. Zelfs burgemeester Serruys zou zich ‘volstrekt niet akkoord’ hebben verklaard met het ontwerp. Nadat er zowat een jaar zonder resultaat werd gediscussieerd over de ontwerpen en de gemoederen steeds meer verhit geraakten, keurde de commissie het (2e!) voorontwerp dan toch maar goed. In 1947 start de bouw van het postgebouw. De werken dienden voltooid te worden binnen één jaar …
Op de foto:
Oktober 1949: de eerste gevelplaten worden vastgehecht.
1947 - 1953
Een werk van lange adem
De werken liepen langer op dan verwacht. Er waren langdurige periodes van inactiviteit door onder andere strenge winters, onvoorziene technische omstandigheden, de overstroming van Oostende, … Naarmate de constructie evolueerde, was er meer sprake van een teleurstelling. Een journalist van De Zeewacht meende “dat het nieuw postgebouw, zoals het uit de grond verrijst, meer op een lokaal voor lijkbidders gelijkt dan op een postgebouw”. En ‘Le Courrier du Littoral’ sprak van "un mausolée de luxe”.
Op de foto:
November 1951: de ruwbouwerken zijn zo goed als voltooid.
1 februari 1953
Oostende onder water
Op de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 stond Oostende onder water. Rondom het postgebouw bereikte het zeewater een hoogte van een halve meter. De ondergelopen kelders werden leeggepompt, hersteld en opgeruimd. De overstroming bracht heel wat schade toe aan het materiaal waardoor de werken 2 weken werden uitgesteld.
Op de foto:
De Grote Overstroming.
16 juni 1953
De spanningen lopen op
De technische moeilijkheden namen toe, de interne spanningen liepen op en de druk van buitenaf werd alsmaar groter. Door het tijdsverlies en onvoorziene financiële kosten bevond de Regie zich in een lastig parket. Als gevolg werd Eysselinck op 16 juni 1953 de toegang tot het gebouw ontzegd en verloor hij zijn leidersfunctie over de werkzaamheden.
Op de foto:
Portret van architect Gaston Eysselinck.
1954
Officiële opening
Eysselinck stak zijn ziel in dit gebouw. De opening ervan in 1954 heeft hij echter zelf niet meer meegemaakt. Aanhoudende meningsverschillen met zijn bouwheren en Oostende en daarenboven het overlijden van zijn zieke vriendin deden hem er in 1953 voor kiezen om de officiële opening van het postgebouw te missen. Op het moment van de opening waren de werkzaamheden nog niet helemaal af. Zo waren de verwarmingsinstallaties nog niet afgewerkt, mankeerden sommige trapzalen tegelbekleding en waren niet alle liften werkzaam. Het gevelmonument van Jozef Cantré was nog niet geplaatst.
Op de foto:
Op de officiële opening van het postgebouw in 1954 moest men het nog zonder het bronzen beeld stellen.
1963
Het beeldhouwwerk van Jozef Cantré siert de gevel
Al van in het begin was het gevelmonument van Jozef Cantré een onderwerp van discussie en zorgen. In 1963 krijgt het beeld eindelijk een plaats op de hoofdgevel van het gebouw. Het beeldhouwwerk draagt de titel "De Communicatiemedia" of "Eenheid van de wereld door de telefonie, telegrafie en postverkeer". In de compositie herken je een centraal naakte gevleugelde godin omringd door vier vrouwelijke figuren die de wereldrassen vertegenwoordigen.
Op de foto:
Eenheid van de wereld door de telefonie, telegrafie en postverkeer
van Jozef Cantré
1981
Erkenning als monument
Aanvankelijk kreeg het gebouw geen aandacht, zelfs niet van modernistische architecten. Pas na 1963 werd het gebouw erkend als één van de krachtigste architectonische prestaties van de naoorlogse periode in België. De waardering voor het complex neemt met de jaren toe en in 1981 krijgt het postkantoor de status van beschermd monument.
Op de foto:
Deze ruimte (nu De Klas) werd origineel ingericht als het klas- en conferentielokaal om technische bijscholing te geven aan het postpersoneel. Onder de zoldering wilde Eysselinck een geschilderde fries zien. Deze opdracht werd toevertrouwd aan een jonge Brusselse kunstenares, Emy De Cock. Het schilderwerk nam maar liefst zes jaar in beslag en beeldt de geschiedenis van de nijverheden en ambachten af.
1999
Leegstand
In 1995 verhuizen de postdiensten naar een nieuw sorteercentrum aan de Slachthuiskaai. In 1999 verdwijnt de loketfunctie waardoor het gebouw leeg komt te staan. Wat nog rest is huisvesting van onder meer technische apparatuur en enkele diensten van Belgacom.
Op de foto:
Het personeel van het oude postgebouw lunchte op het mooiste plekje van het gebouw, mét het beste uitzicht – een fijn cadeau van architect Gaston Eysselinck. Vandaag kennen we die ruimte als onze Panoramazaal.
2005
Herbestemming
In 2005 koopt stad Oostende het gebouw op om er een cultuurhuis van te maken. Om het beschermde monument maximaal te verankeren in haar omgeving werd beroep gedaan op B-architecten. De bedoeling was om maximaal rekening te houden met de geschiedenis van het gebouw en de bestaande structuur. Blikvangers zijn de nieuwe transparante ‘tubes’ die het publiek tot in de verschillende zalen brengt. Rond het amfitheater bevinden zich verder de verschillende tentoonstellingsruimtes, de productie -en repetitielokalen en de kantoren.
Net voor de opening...
2012
De Grote Post
In december 2012 wordt het voormalige P.T.T.-gebouw officieel geopend als nieuwe cultuurbaken van de stad Oostende onder de naam De Grote Post. Anno 2019 is het cultuurcentrum uitgegroeid tot een bruisende plek waar publiek, liefhebber en artiest elkaar ontmoeten.
Op de foto:
Zaal Grote Post.
