An Pauwels: "Ik wil dat een boek een vonk in je hoofd veroorzaakt”
Van 7 tot 9 maart is ons huis weer even een veilige haven voor FAAR, het non-fictieboekenfestival. Meer dan honderd auteurs komen langs om met elkaar en het publiek in dialoog te treden. Curator An Pauwels vertelt over het hoe en wat van FAAR: “Door non-fictie te lezen kijk je anders naar jezelf, naar je buur, misschien ga je een moeilijk gesprek aan dat je al jaren uit hebt gesteld.”
An Pauwels werkt bij De Grote Post als communitybuilder en is dit jaar ook curator van FAAR, het non-fictieboekenfestival van Toerisme Oostende: “De allermooiste job! Ik mag een programma samenstellen from scratch, heerlijk.”
Hoe heb jij de programmatie van deze editie van FAAR aangepakt?
“Ik heb me gebaseerd op de letterlijke betekenis van FAAR, de vuurtoren dus. Dat heeft twee verschillende functies. Enerzijds schijnen we het licht op alles wat onder de oppervlakte blijft, de dingen die je niet in het journaal van 19 uur zal zien, maar die wel leven en impact hebben. Schrijvers zijn vaak de eersten die woorden weten te geven aan die bewegingen, die de onderstroom in de kijker zetten. En aan de andere kan heb je het licht van een vuurtoren, een heel hoopvol en troostrijk symbool. Want wanneer je verloren bent op zee, dan is daar altijd dat licht van de vuurtoren om je terug naar huis te brengen. Een geruststellend gevoel, dat ook kracht geeft.”
Lees jij zelf vaak non-fictie?
“Ik lees wel veel, vroeger vooral fictie. En ik heb mijn eigen vooroordelen en misvattingen over non-fictie het voorbije jaar moeten herzien. Terwijl non-fictie echt een enorm breed spectrum aan boeken en genres omhelst. Dat wil ik ook in het festival vertalen. Denk bijvoorbeeld aan literaire non-fictie over een onderwerp als suïcide. Een maatschappelijk thema, dat toch heel intiem is en dicht bij de schrijver zit. Dat maken we bespreekbaar bij een sofagesprek met Lara Taveirne en Maaike Pereboom, de weduwe van Joost Zwagerman. Lara schreef met Wolf een boek over de zelfdoding van haar broer, dat zit dicht op de huid van een schrijver. Daarom is het een sofagesprek iets dat klein en intiem aanvoelt. Aansluitend kan je ook het tafelgesprek met David Van Reybrouck, Anne-Goaitske Breteler en Souad Abihi meevolgen, over hoe we als maatschappij omgaan met het taboe op mentaal welzijn op het aantal suïcides in een gemeenschap. Hetzelfde onderwerp, met elk een andere invalshoek en achtergrond.”
Naar welke schrijver/voorstelling kijk je zelf het meeste uit?
“Als je met kinderen komt: Annet Schaap brengt met Krekel een vervolg uit op haar fantastische boek Lampje. Momenteel is er één kind in Oostende dat boek aan het lezen, en op FAAR gaat zij daar met de schrijfster over in gesprek.”
En als je niet met kinderen komt?
“Als je eens een dag voor jezelf neemt – ook belangrijk – dan kijk ik heel hard uit naar de All Fours Boekenclub, over het boek van Miranda July. Dat boek heeft zo’n effect gehad op zoveel mensen! Het raakt heel veel thema’s aan. Saskia De Coster gaat in gesprek met fotografe Kaat Pype over het boek, over de manieren waarop het een invloed heeft gehad op hun leven. Daarna kan je in een veilige vertrouwensvolle ruimte, zélf vertellen wat All Fours voor jou heeft betekend. Welke grenzen heeft het voor jou bespreekbaar gemaakt? En wie dat wil, kan achteraf een eigen room of your own maken, mentaal of fysiek.”
Wie zou je héél graag uitnodigen op FAAR?
“Miranda July, dus. Zij staat met stip op één. Ik heb het dit jaar geprobeerd maar het is jammer genoeg niet gelukt. Ik blijf ook Dave Eggers heel relevant vinden. Omdat hij echt de aansteker is van jong schrijftalent. Ik denk ook aan Jhumpa Lahiri, of slam poet Rafeef Ziadah. Dit hoort ook op een non-fictiefestival! Ik zoek graag die grens op, omdat ik ook vind dat een boekenfestival niet vrijblijvend is. Een boek is ook niet vrijblijvend, het heeft impact op het leven van de schrijvers, de lezers, de mensen die luisteren in de zaal. Ik wil dat het een vonk in je hoofd teweeg brengt, dat het iets verandert in je leven. Daarom wil ik niet dat non-fictie weggezet wordt als niche, nee, je kijkt anders naar jezelf, naar je buur, je gaat misschien een moeilijk gesprek aan dat je al jaren uit hebt gesteld. Of je stelt onrechtvaardigheden in de samenleving in vraag en wil er tegen in verzet gaan.”
Waar haal jij het meeste voldoening uit als programmator van FAAR?
“Als ik voel dat een gesprek klopt, dat de juiste mensen bij elkaar zitten. En als het iets teweeg brengt in het leven van anderen.”
Welke plek neemt FAAR in, na vier jaar?
“Er is zeker nog ruimte om te groeien, daarom niet per se met grotere namen, maar wel op vlak van verdieping. Daarnaast wil ik ook dat we toegankelijker worden, want boeken blijven soms een drempel. Maar ik geloof op dat vlak ook op de kansen die het kinderprogramma biedt. FAAR is bovendien het enige festival dat zo uitdrukkelijk inzet op non-fictie. En we zijn ook écht een Oostends festival. Dat merk je ook in het programma: FAAR is onlosmakelijk verbonden met de zee.”
Ontdek het aanbod van FAAR op onze website en boek je tickets voor een onvergetelijk en verbindend weekend.
FAAR wordt georganiseerd door Toerisme Oostende en is in samenwerking met De Grote Post en vele andere partners.